Çocuklarda İnatlaşma

İnatçı, hareketli ve meraklıdır, sürekli etrafı karıştırır. Bu dönemde çocuk tüm dünyanın merkezinde olduğunu ve dolayısıyla isteklerinin mutlaka gerçekleşmesi gerektiğini düşünür. Sahiplenme duygusu içinde paylaşmayı reddeder. Bu dönem dünyayı keşfettikleri dönemdir. Çevresini keşfetmeye çalışırken birçok konuda özerk davranmak ister. Ergenlik dönemindekine benzer özelliklerin gözlendiği bu dönemde çevreyi keşfetmeye çıkan çocuk tamamen ben odaklı hareket eder. Bu dönemde ebeveynler küçük bir ergen gibi asi, direnen ve bildiğini okumaya çalışan çocukları karşısında bulurlar.

 

En sık görülen davranışlardan biri de sürekli her şeye "hayır" demesidir. İki yaşına kadar anne babasının söylediklerini kabul eden çocuk, kendisinin bir birey olduğunun farkına varır ve kendini kanıtlama çabası içerisine girer. İstekleri yerine getirilmediğinde ağlama ve öfke nöbetleri yaşar. 

 

Bu dönemde çocuklar kendi istek ve ihtiyaçlarını kendi bildiği yoldan sonunu düşünmeksizin elde etme çabası içindeyken, ebeveynler ise çocuklarını tehlikeli durum ve davranışlardan koruma isteği içindedir. Çocuğun çabası ve ebeveynin isteği arasında bir denge kurulamazsa geleceğe yönelik olumsuz sonuçlar çıkabilir. Bu nedenle bu dönemi dengeli bir şekilde atlatmak önem arz etmektedir.

 

Ebeveynler bu dönemin gelişim evreleri içinde normal bir dönem olduğunu bilmeli ve çocuğun gelişimi, bireyselleşmesi için önemli olduğunun farkına varmalıdır. Bu dönemdeki en önemli husus anne babanın sakin kalabilmesidir. Anne babasının sakin kalabildiğini gören çocuk kendisini güvende hissedebilir. Anne babanın öfkeli davranışlar göstermesi durumunda ise çocuk bunu model alarak öfkeli davranışlar gösterebilir.

 

EBEVEYNLERE ÖNERİLER

🔸 Çocuğun inadı tahrik edilmemelidir. İnatlaştığı zamanlarda eğer çözüm bulamıyorsanız  dikkatini başka yöne çekebilir veya alternatifler  sunarak bunlardan birini seçmesini sağlayabilirsiniz. Ayrıca çocuğunuz inatlaştığında bu çocuk bana inat yapıyor şeklinde ifadelerle bu durumu kişiselleştirmeyin.

🔸 Kendine ait olan eşyaları paylaşması için zorlamayın. Paylaşmayı öğrenmesi için kendinize ait olanları siz onunla paylaşabilirsiniz. Unutmayalım ki çocukların ilk modelledikleri kişiler ebeveynleridir.

🔸 Yapmasını istemediğiniz davranışlar sırasında yapma, etme şeklinde uyarılar yerine alternatifler sunabilirsiniz. “Orada oynama” yerine “Burada oynayabilirsin” gibi.

🔸 Yemek konusunda ısrarcı olmayın, döküp saçarak endişesi taşımadan kendi yemesine izin verin. Zorla ağzını açtırıp yedirmek bağımsızlaşma çabasına darbedir.

 🔸 Bu yaş grubunda çocuklar meraklıdır. "Bu ne?" "Neden?" vb soruları çok fazladır. Sorularını mümkün olduğu kadar sabırla ve anlayacağı bir dille cevaplamaya çalışın.

🔸 Anne babanın çocuğun istediğini neden yapmadığını ifade etmesi, çocuğun   anne babasını sürekli engeller koyan  kişiler  olarak algılamasının önüne geçer.  

🔸 Çocuk bu dönemde sınırları öğrenemezse ileride kuralları kabul etmekte zorlanabilir. Anne babanın çocuğun istedikleri karşısındaki tutarsız davranışları, çocuğun ilerleyen dönemlerde davranış bozukluğu göstermesine neden olabilir.  Bu nedenle aile içinde anne babanın ortak bir tutum sergilemesi önemlidir.